Roger van der Kraan

Hoe lang nog? Een van de belangrijkste vragen die altijd, elke dag meerdere keren terugkomt. Tot hoe laat zit je op school vandaag? Hoe laat ben je thuis? Hoeveel jaar moet jij nog werken? Hoe lang heb je nog te leven, kon de dokter je vertellen hoeveel tijd je nog hebt? Het is een vraag die je naar de vrijheid zou moeten leiden. Het einde van de schooldag, eindelijk pensioen, eindelijk vakantie. Maar het is eigenlijk een heel beperkende vraag. Hoe ver moet je nog tot je bestemming? En het klinkt als een dooddoener maar de reis zelf is minstens zo belangrijk als de bestemming.
Hoe lang nog? Hoe vaak moet die vraag niet gesteld zijn in de Tweede Wereldoorlog? Los van de vraag of er toen influencers bestonden, was ‘niet meer mee doen’ niet aan de orde. ‘Nicht im frage’ is een gevoelige uitdrukking in dit verband. Maar meer treffend kun je het eigenlijk niet vinden. De Duitsers bepaalden alles. De vrijheidsinperking, de avondklok, je gaan en je staan. En elke keer kwamen er nieuwe regels bij. Werden er Joden opgehaald. Werden er mannen te werk gesteld. Voedsel op de bon. Wij kunnen ons daar totaal niets bij voorstellen. En het duurde jaren.
Ik zeg het wel eens gekscherend. “In 1944 waren er echt geen moeders die zeiden ‘Nou kind, nog tien maanden volhouden, dan komen de geallieerden.’” Er was zeker in de eerste jaren geen enkel zicht op een einde aan de oorlog. En dat zet me vaak aan het denken. Wat moeten ze in die tijd een geduld hebben gehad en geleefd hebben in complete armoede.
Ik kan dan ook niet omgaan met gemekker over 1,5 meter afstand door corona. Is dat echt alles wat je moet opgeven in je luxe bestaan anno 2020? Leef vandaag en geniet van wat er is en wat je hebt, niet van wat je had of dacht te kunnen krijgen. Je zal morgen sterven met het idee dat je nog 1.000 euro tegoed hebt van Mark Rutte zeg. Er vluchten mensen uit alle werelddelen om hier in vrijheid te kunnen leven, al was het maar één dag.
Roger van der Kraan