Dick Tulp

Begin maart dit jaar, net ‘voor corona’, kwam van de gemeente een ‘open call’ om ter gelegenheid van 75 jaar Bevrijding een groot vrijheidsmonument te ontwerpen. Een opvallende ontwerpreis was dat de gezichten van negen omgekomen Maassluise verzetsmannen herkenbaar zouden worden weergegeven. Dat was een artistieke uitdaging die mijn verbeelding onmiddellijk aanslingerde. Na een week of drie kon ik mijn uitgewerkte idee indienen. Het viel in goede aarde. Direct aan de slag dus, want de tijd was krap: begin december moest het monument onthuld kunnen worden. Vanaf het moment dat ik de oude portretfoto’s van de negen mannen begon te schetsen en daarna hun gezichten in klei ging boetseren, was het alsof zij op een bijzondere manier weer tot leven begonnen te komen. Ik kende geen van hen en toch raakten ze mij steeds meer vertrouwd. Van een van hen, ‘ome Job’, had ik wel ooit gehoord, omdat vroeger in de familie van mijn vrouw met een zeker ontzag over deze broer van haar opa werd gesproken. Terwijl ik hun gelaatstrekken stap voor stap zo raak mogelijk vormde naar de gelijkenis van de foto’s en uiteindelijk alle mannen een voor een in de ogen kon kijken, dacht ik aan de onverbiddelijke jaartallen die de korte duur van hun levens markeerden: een van hen was 53 toen hij stierf, drie van hen stierven als veertiger en vijf als twintiger - zo jong! De mannen die ik hier voor mij zag, hadden hun leven letterlijk in de waagschaal gesteld om zich te verzetten tegen de Duitse overheersing. Hoewel hun lijden en sterven terecht verdrietig stemden, had ik het monument zodanig ontworpen, dat het offer van deze mannen een betekenisvolle context kreeg. Door aan de portretten drie panelen toe te voegen die symbool stonden voor de begrippen ‘verzet’, ‘vrijheid’ en ‘vrede’ kon ik laten zien dat deze begrippen nadrukkelijk met elkaar verbonden zijn en dat het verlies van deze jonge levens een groots offer was dat tegelijkertijd vooruitzag op een nieuwe tijd met nieuwe kansen voor vrijheid en vrede in de wereld. Goed om bij stil te staan in onze tijd!
Dick Tulp